Wyczyszczone będą piękniej grać!

W ramach konserwacji, która odbywa się w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego w Pszczynie, prowadzone jest gruntowne czyszczenie całego instrumentu.

Jak każdy instrument, również i organy kościelne ulegają stopniowemu zużyciu. Pojawiają się awarie oraz usterki, które są wynikiem codziennej eksploatacji. Wrogiem organów staje się pył, sadza i kurz, który osiada na całym mechanizmie oraz piszczałkach. A to właśnie zwykły pył może wpłynąć na brzmienie i sprawność traktury, czyli systemu odpowiedzialnego za przenoszenie ruchu pomiędzy klawiszami a zaworami.

Prowadzona w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego konserwacja organów trwa już od listopada ub. roku, a zakończy się końcem lutego. Cały proces jest żmudny. Został podzielony na etapy tak, by organy wciąż mogły służyć podczas liturgii.

- W ramach konserwacji prowadzone jest czyszczenie instrumentu. Można to porównać do sprzątania za szafą, za którą niezbyt często się zagląda. Muszą zostać przejrzane elementy składowe, należy przeprowadzić korektę intonacyjną oraz nastrojową. Wszystko dlatego, że piszczałki, w których nagromadził się kurz, przestają brzmieć tak, jak powinny. Zaczynają fałszować, mogą mieć też zmienioną barwę. Po przeprowadzeniu takiej konserwacji wydaje się, że organy grają zupełnie inaczej niż dotychczas, ale jest to absolutnie normalne. Trzeba pamiętać, że brzmienie instrumentu zależy od jego stanu – mówi organmistrz, Piotr Nowakowski.

Organy, które znajdują się w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego są stosunkowo młodym instrumentem, bo mają dopiero 20 lat. Zostały zaprojektowane dla parafii przez profesora Juliana Gembalskiego z Akademii Muzycznej w Katowicach. Jak dodaje Piotr Nowakowski, odpowiedzialny za konserwację organów w kościele, każdy instrument powinien być przynajmniej raz na 10-15 lat wysprzątany i odkurzony. A przy konserwacji instrumentu jest co robić, bo na jego całość składa się w sumie 2558 piszczałek. Liczba ta jest o tyle zaskakująca, że będąc w kościele możemy zobaczyć tylko niewielką część instrumentu.

- Organy często kojarzą się nam wyłącznie z klawiaturą, czyli stołem gry. A jest to jedynie miejsce, z którego instrument jest kierowany. Całość jest jednak bardziej skomplikowana. Można to porównać do samolotu, który podobnie jak organy, również jest sterowany z jednego miejsca – mówi Piotr Nowakowski.

az