Brzeźce w starej fotografii

Od 5. października w pszczyńskim Ratuszu mamy niepowtarzalną okazję obejrzeć wystawę „Brzeźce na starej fotografii na przestrzeni XX wieku”.

Ze względu na na duże zainteresowanie wystawa będzie czynna przez kolejny miesiąc (do 30 listopada).


Powstanie wystawy, której zwiedzenie np. przez młodzież szkolną jest ciekawą lekcją regionalizmu, zostało zainspirowane inną wystawą stworzoną przez pana Jacka Cisło pt.: „Przez 100-lecie” - która ukazywała wszystkie najważniejsze wydarzenia z życia 100-letniego kościoła pw. Matki Boskiej Szkaplerznej w Brzeźcach.
W tym roku brzeski kościół obchodzi 100-lecie poświęcenia.

Prezentowana wystawa jest autorstwa pani Łucji Paszek i pana Jacka Cisło.
Twórcy wystawy zgromadzili historyczne już fotografie oraz nigdy dotąd niepublikowane pocztówki.
Materiały pogrupowano chronologicznie. Zatrzymując się przy kolejnych sztalugach mamy niepowtarzalną okazję do spojrzenia w przeszłość. Widzimy reprodukcje pocztówek z przełomu XIX i XX wieku ukazujące wieś Brzeźce w tamtej epoce, a na reprodukcjach zdjęć również z pierwszych lat XX wieku zobaczyć można brzeskie chłopionki w ubraniach reprezentatywnych dla wsi pszczyńskiej.

Widzimy jak strój chłopski „ewoluował” na przełomie lat 20. i 30. XX wieku, co szczególnie przejawia się w charakterystycznym nakryciu głowy chłopionek. Dzięki zamieszczeniu zdjęć na których fotograf uwiecznił mieszkańców Brzeźc podczas prac polowych w latach 20. 30. 40. 50.
i 60. ubiegłego wieku widzimy różnicę pomiędzy ubiorem zakładanym „na co dzień” a ubiorem „od święta” i na wyjazd do miasta.

O ile po dziś dzień możemy jeszcze spotkać najstarsze mieszkanki Brzeźc w ubraniach chłopionek, to spotkanie kilkuletniej dziewczynki w podobnym stroju nie jest możliwe. Autorzy dotarli do zdjęć, które świadczą o tym, iż jeszcze do II wojny światowej małe dziewczynki i nastoletnie panny na co dzień nosiły się na „chłopsko”. Na wystawie w sposób bardzo przystępny i obrazowy zobaczyć można jeden z momentów w życiu chłopionki, który był przyczynkiem do porzucenia ubrania chłopskiego na rzecz tzw. stroju pańskiego (miejskiego). Przestawiono to na przykładzie konkretnych fotografii.
Na wystawie nie zabrakło fotografii wykonanych podczas różnego rodzaju spotkań i uroczystości takich jak wicie wieńców na uroczystości kościelne, uczestnictwo w procesji prowadzącej księdza prymicjanta z domu rodzinnego do kościoła, udział dziewcząt w pracach pozalekcyjnych w miejscowej szkole, Mszę św. w rycie przedsoborowym, wesela, śluby, pogrzeby w różnych dekadach XX wieku itp...Zobaczyć można życie w Brzeźcach w latach okupacji oraz rzeczywistość powojenną aż do lat 90.

Wśród fotografii i pocztówek umieszczono również reprodukcję informatora rolniczego z 1913r. „Jak działają sztuczne nawozy i jak opłaca się ich użycie? Przyczynek do rozwoju rolnictwa na Górnym Śląsku” w którym autor Paweł Godziek w języku polskim charakterystycznym dla tamtej epoki analizuje zalety i wady stosowania sztucznych nawozów. Warto zwrócić uwagę na zamieszczone przez Pawła Godźka zdjęcie na którym poza neogotyckim kościołem uwieczniony został budynek szkoły, który spłonął w 1915 roku oraz młyn, który również nie przetrwał do naszych czasów. Ze względów technicznych zamieszczono tylko dwie stronice tego pisma (autorzy są w posiadaniu kompletnego biuletynu).

Wystawa nie ukazuje wszystkich gromadzonych przez Jacka Cisło i Łucję Paszek fotografii ponieważ w dalszym ciągu autorzy docierają do kolejnych historycznych zdjęć przekazywanych przez miejscowe rodziny. Autorzy wystawy zgromadzili również informacje dotyczące osób uwiecznionych na zdjęciach – w większości znane są ich imiona i nazwiska (dot. również zdjęć z początku wieku) przez co wystawa nie jest anonimowa.

Premiera wystawy miała miejsce podczas uroczystości 15-lecia działalności zespołu folklorystycznego ’Brzeźczanie”, którym kieruje mgr Łucja Paszek.



Zwracamy się z prośbą do posiadaczy starych fotografii, pocztówek, korespondencji powstańczej/wojennej, artykułów prasowych związanych z Brzeźcami, którzy zechcą udostępnić swoje zbiory na potrzeby publikacji książkowej może skontaktować się z mgr Łucją Paszek.
Wszystkie materiały na bieżąco są skanowane, a oryginały zwracane właścicielom.

akm