Z wielkiej inwestycji wielkie nic?

Inwestycja, która jeszcze kilka lat temu była uważana za kluczową, jeśli chodzi o rozwiązanie problemów komunikacyjnych w Pszczynie, dzisiaj w ocenie GDDKiA już tak ważna nie jest. Zarządca drogi krajowej nr 1 chce, żeby finansowanie przebudowy skrzyżowania DK 1 i ul. Męczenników Oświęcimskich (DW 933) wzięły na siebie samorządy.

Dlaczego Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w Katowicach zmieniła swoje nastawienie do inwestycji? Wskazuje na znaczący wzrost kosztów oraz budowę pobliskiej drogi ekspresowej S1, choć już od dawna wiadomo, że ta droga ma w końcu powstać i wcześniej nie stanowiło to problemu.

- Prace nad przebudową skrzyżowania DK 1 z DW 933 i drogą gminną w Pszczynie rozpoczęto w czasie, kiedy nie można było określić terminu budowy drogi ekspresowej S1 Mysłowice Kosztowy - Suchy Potok w Bielsku-Białej. Przyjęto więc za zasadne, że realizacja obydwóch przedsięwzięć będzie się obywała nieżalenie, bez uwzględnienia wpływu budowanej drogi ekspresowej S1 na przebudowę DK 1 w Pszczynie – tłumaczy Marek Prusak, starszy specjalista ds. komunikacji w GDDKiA Oddział w Katowicach.

Teraz ten wpływ okazuje się jednak istotny. Rozpoczęcie postępowania przetargowego na realizację budowy drogi ekspresowej S1 w trybie „Projektuj i Buduj” przewidywane jest jeszcze w tym roku. Zakończenie budowy S1 planowane jest natomiast na 2023 rok. Zdaniem GDDKiA po wybudowaniu S1, istniejąca DK 1 zostanie znacząco odciążona, a ruch na Oświęcim odbywać się będzie obwodnicą Oświęcimia, która będzie realizowana w ramach budowy S1. Tym samym obecna droga krajowa nr 1, na przebiegu przez Pszczynę, utraci dotychczasowe znaczenie tranzytowe. Stanie się drogą przenoszącą ruch lokalny oraz regionalny i zostanie przekazana w zarząd władzom samorządowym.

Koszty wzrosły o ponad 50 mln zł!
GDDKiA w Katowicach wstępnie zakładała, że w miejscu istniejącego skrzyżowania DK 1 i ul. Męczenników Oświęcimskich zostanie wybudowany węzeł drogowy typu „karo” z obiektem mostowym w ciągu drogi wojewódzkiej i gminnej, przebiegającym nad drogą krajową. Dla takiego zakresu prac opracowano Program Inwestycji, który został zatwierdzony w maju 2014 r. przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju. Wartość inwestycji oszacowano wtedy na 26 mln 289 tys. 209 tys. zł. GDDKiA uzyskała zgodę na rozpoczęcie prac przygotowawczych, obejmujących opracowanie dokumentacji projektowej wraz z uzyskaniem decyzji ZRID (zezwolenie na realizację inwestycji drogowej).

W trakcie prac projektowych w lipcu 2016 r. zostały opracowane cztery koncepcje budowy węzła. Ostatecznie został wybrany wariant, w którym droga krajowa przebiega wiaduktem nad drogą wojewódzką. Natomiast skrzyżowanie dróg w dolnym poziomie zostało ukształtowane w postaci ronda jednopasowego.  - Na tym etapie prac koncepcyjnych został ustalony faktyczny zakres robót, który w sposób znaczący odbiegał od założeń projektowych przyjętych w Programie Inwestycji. W grudniu 2018 r. biuro projektowe przekazało nam  dokumentację projektową, w której szacunkowy, łączny koszt inwestycji został wyliczony na kwotę 81 mln 671,8 tys. zł – wyjaśnia Marek Prusak.

Budować mają samorządy!
Zgodnie z ustawą o drogach publicznych, z chwilą oddania do ruchu drogi S1 Mysłowice Kosztowy – Bielsko-Biała Suchy Potok, istniejący odcinek drogi krajowej nr 1 zostanie pozbawiony dotychczasowej kategorii i zaliczony do kategorii drogi wojewódzkiej. Tym samym dalsze działania inwestycyjne będą leżały w gestii gminy i województwa. I ten fakt postanowiła wykorzystać GDDKiA.

W połowie marca br. na biurka burmistrza Pszczyny i marszałka województwa śląskiego trafiło pismo od dyrektora GDDKiA Oddział w Katowicach, dotyczące możliwości realizacji zadania „Budowa węzła drogowego na skrzyżowaniu DK 1 z DW 933 i drogą gminną w Pszczynie”.  GDDKiA podkreśla, że zwiększenie kosztów inwestycji znacząco przewyższa zaplanowane środki i uniemożliwia dalszą realizację zadania przez GDDKiA. Ogłoszenie przetargu na roboty budowlane i samą przebudowę miałyby wziąć na siebie gmina Pszczyna i województwo śląskie. W zamian GDDKiA proponuje samorządom swój udział finansowy w inwestycji.

- Mając na uwadze poczynione już działania przygotowawcze, zabezpieczone środki finansowe, które w znacznej części pokrywają koszty inwestycji, wydatkowane dotychczas środki finansowe w kwocie 462 tys. 312,50 zł na wykonanie dokumentacji, GDDKiA zwróciła się do burmistrza Pszczyny oraz marszałka województwa z propozycją udziału GDDKiA w realizacji tej inwestycji. Propozycja obejmuje partycypację w kosztach poprzez dotychczasowe zaangażowanie środków finansowych w przygotowanie zadania, przekazanie dokumentacji budowlanej i wykonawczej, wypłatę odszkodowań z tytułu nieruchomości do kwoty uzgodnionej w programie inwestycji – tłumaczy Marek Prusak.

Takie postawienie sprawy zaskoczyło burmistrza Dariusza Skrobola, który zdecydował się na interwencję u premiera Mateusza Morawieckiego. W piśmie adresowanym do premiera wskazał, że budowa węzła drogowego na skrzyżowaniu drogi krajowej nr 1 z drogą wojewódzką nr 933 jest zapisana w rządowym Programie dla Śląska.

„Przedstawiona przez Pana Dyrektora propozycja przyjęcia do realizacji inwestycji o wartości przekraczającej 81 mln zł jest niemożliwa do udźwignięcia przez Gminę Pszczyna zarówno ze względów finansowych, jak i organizacyjnych” – pisze Dariusz Skrobol do premiera i prosi zapewnienie realizacji przez GDDKiA wszystkich zadań zapisanych w Programie dla Śląska.

Mieszkańcy pytają, co dalej z ich domami?
Sprawę przebudowy skrzyżowania podniesiono też na forum Rady Powiatu Pszczyńskiego. O stopień realizacji inwestycji zapytał w interpelacji wiceprzewodniczący Rady Powiatu, Krystian Szostak. „Grupa mieszkańców domów przeznaczonych do rozbiórki w związku z planowaną inwestycją zwróciła się z zapytaniem o termin realizacji zadania. Mieszkańcy od ponad pół roku nie posiadają żadnych informacji na ten temat. Nie mogą planować remontów oraz innych działań związanych z zarządzaniem nieruchomością” – zwraca uwagę w interpelacji Krystian Szostak.

Starosta pszczyński, Barbara Bandoła przesłała interpelację do GDDKiA Oddział w Katowicach wraz z zaproszeniem na spotkanie, które początkiem czerwca ma zostać zorganizowane w Starostwie Powiatowym w Pszczynie w celu omówienia spraw związanych z inwestycją. Na spotkanie mają też zostać zaproszeni zainteresowani mieszkańcy.

jack