Ruszyła ogólnopolska akcja badań cytologicznych

22.11.2006, 17:39

Wojewódzki Ośrodek Koordynujący

Ogólnopolski program profilaktyki raka szyjki macicy

Tel. (0-32) 278-97-58 lub (0-32) 278-97-56
Fax (0-32) 231-35-12
Koordynator WOK: (0-32) 278-94-59
e-mail: biuroWOK-SM@io.gliwice.pl
e-mail: info@rakszyjki.org

44 – 101 Gliwice
Wybrzeże Armii Krajowej 15Rak szyjki macicy jest drugim pod względem częstości występowania nowotworem złośliwym w Polsce i stanowi 10,7 % nowotworów u kobiet. Rocznie notuje się około 4000 nowych zachorowań u pań i blisko 2000 z nich umiera z tego powodu. Wskaźnik śmiertelności z powodu raka szyjki macicy – to 7 przypadków na 100.000 kobiet. W latach 60. umieralność na ten nowotwór była podobna w Polsce i krajach skandynawskich - 10 na 100.000 mieszkańców. Wprowadzenie populacyjnych badań przesiewowych w Finlandii spowodowało obniżenie współczynnika umieralności do 1,8 na 100.000 mieszkańców, podczas gdy w Polsce nadal jest on zbliżony do 9-10. Województwo śląskie jest na 11 miejscu pod względem umieralności na ten nowotwór spośród wszystkich 16 województw (6 na 100.000 kobiet). Czynnikami ryzyka rozwoju raka szyjki macicy są: częste zmiany partnera, wczesne rozpoczęcie życia seksualnego, zakażenie wirusem HPV, mnogość porodów, palenie papierosów, niski status społeczny i ekonomiczny.

Co to jest WOK ?
W Centrum Onkologii - Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Gliwicach został powołany przez Ministerstwo Zdrowia jeden z 16 w Polsce - Wojewódzki Ośrodek Koordynujący (WOK), który będzie monitorował i nadzorował realizację Ogólnopolskiego programu aktywnej profilaktyki raka szyjki macicy na terenie województwa śląskiego.
Nasz ośrodek współpracuje z Narodowym Funduszem Zdrowia, Centralnym Ośrodkiem Koordynującym w Poznaniu oraz Krajowym Rejestrem Nowotworów.

Czy do Programu mogą zgłaszać się wszystkie kobiety ?
Program skierowany jest do mieszkanek województwa śląskiego w wieku od 25 do 59 lat i będzie realizowany w 2007 roku z możliwością przedłużenia czasu realizacji do 2008 roku. W Polsce każdego dnia 10 kobiet dowiaduje się o chorobie, a 5 z nich dziennie umiera – to sytuuje nas w tak zwanej „grupie państw Trzeciego Świata”. Aby zmienić tą statystykę potrzeba kilku lat ciężkiej pracy i realizacji wdrażanego obecnie systemu aktywnej profilaktyki.

Jakie są założenia Programu profilaktyki?
Badania cytologiczne są wykonywane w ramach Programu bezpłatnie w 152 wyznaczonych przychodniach na terenie województwa. Od września prowadzimy kampanię medialną : rozprowadzane są ulotki, rozklejane plakaty, do których dodajemy adresy przychodni, gdzie można pobrać wymaz cytologiczny oraz czterech przychodni specjalistycznych, wykonujących dodatkowe badania w przypadku nieprawidłowego wyniku. Chcemy aby kobiety znalazły informacje o akcji w prasie, na terenie ok. 950 przychodni, 1400 aptek, we wszystkich kościołach oraz w ok. 100 wojewódzkich i powiatowych Urzędach Pracy. Informacje o Programie profilaktyki znajdą się przy 1100 okienkach kasowych Poczty Polskiej oraz na terenie 87 stacji kolejowych województwa śląskiego, w ponad 400 pociągach oraz we wszystkich innych miejscach, w których panie najczęściej bywają.
Kończą się prace przy nagrywaniu jednakowych dla 16 Oddziałów WOK „spotów” radiowych i telewizyjnych, które będą emitowane w państwowych i prywatnych środkach masowego przekazu.

Czy badanie jest bolesne i czy trzeba się do niego specjalnie przygotować?
Nie, nie jest wcale bolesne. Polega jedynie na pobraniu przez lekarza wymazu cytologicznego - komórek z tarczy i kanału szyjki macicy, które po zabarwieniu są oglądane i oceniane przez patologa pod mikroskopem. Na badanie cytologiczne nie należy zgłaszać się w czasie krwawienia miesiączkowego (min. 2 dni po ostatniej miesiączce). Przed badaniem nie wolno stosować żadnych leków dopochwowych. 24 godziny przed pobraniem wymazu należy ograniczyć zabiegi higieniczno-pielęgnacyjne okolicy narządów płciowych. W ramach Programu profilaktyki badanie można wykonać za darmo raz na trzy lata.

Jakie jeszcze działania podejmujecie na rzecz wysokiej zgłaszalności kobiet do Programu?
Dodatkowo Narodowy Fundusz Zdrowia, korzystając ze swojej bazy danych, będzie wysyłał imienne zaproszenia do badań w formie sms-ów lub listów, skierowanych bezpośrednio do pań z podaniem adresu i numeru telefonu, pod którym można ustalić termin wizyty.
Przeprowadzamy szkolenia i konsultacje merytoryczne dla realizatorów Programu profilaktyki (lekarzy ginekologów i cytodiagnostów). Planujemy również przeszkolić pielęgniarki i położne z przychodni województwa śląskiego.
Stworzyliśmy również stronę internetową aby i tą drogą kobiety otrzymywały wszelkie informacje na powyższy temat. Adres strony : www.rakszyjki.org , www.wok.io.gliwice.pl lub strona Instytutu Onkologii www.io.gliwice.pl

Jakie są Wasze cele:
Głównym celem naszej akcji jest zmniejszenie umieralności na raka szyjki macicy i pogłębienie świadomości społecznej w kwestii profilaktyki. Równie ważnym celem Śląskiego Oddziału WOK jest promocja zdrowia oraz dotarcie do jak największej liczby kobiet, szczególnie z terenów wiejskich, gdzie wykonywanie profilaktycznego wymazu cytologicznego nie jest popularne. W trakcie trwania naszej akcji chcemy uświadomić kobietom, że rak szyjki macicy wykryty odpowiednio wcześnie jest całkowicie wyleczalny.
Badania naukowe wskazują, że rak szyjki macicy rozwija się od stadium przedinwazyjnego do inwazyjnego około 5-10 lat. Natomiast z badań epidemiologicznych wiemy, że szczyt zachorowań na tego raka przypada w 4-5 dekadzie życia. Oznacza to konieczność objęcia badaniami profilaktycznymi populację kobiet w wieku przede wszystkim od 25 do 59 lat. Powinniśmy dotrzeć w trakcie tej akcji do około 9 milionów Polek.
W porozumieniu ze Śląskim Oddziałem NFZ będziemy również monitorować dalsze losy pań z nieprawidłowym wynikiem badania cytologicznego. W okresie 3 miesięcy od otrzymania takiego wyniku będziemy sprawdzać, czy kobieta w ogóle zgłosiła się do realizatora pogłębionego etapu profilaktyki, czy może skorzystała z innej drogi weryfikacji nieprawidłowego wyniku badania.

Infopres