Połączeni krwawym śladem września 1939 r.

Na cmentarzu wojennym „Pod Trzema Dębami” w pszczyńskim parku obchodzono 76. rocznicę wybuchu II wojny światowej. To tutaj spoczywają mieszkańcy ziemi pszczyńskiej i tarnowskiej, którzy polegli w Pszczynie we wrześniu 1939 r.

Wielu mieszkańców ziemi tarnowskiej nie wyobraża sobie nie przyjechać 1 września do Pszczyny, na obchody kolejnych rocznic wybuchu II wojny światowej. To w Bitwie Pszczyńskiej walczyli i polegli ich najbliżsi. - Miałam pięć lat, kiedy mój tata, starszy strzelec Stanisław Tuman z 16. pułku piechoty ziemi tarnowskiej najpierw został ranny w Ćwiklicach, a później przeszedł całą drogę Września - aż do Rajska, gdzie zginął przy karabinie, w walce z niemiecką 5. dywizją pancerną. Miał tylko 30 lat - mówi Janina Kasprzyk z Tarnowa, która na uroczystości do Pszczyny przyjechała z synem Stanisławem. - Dopóki będę żyć, co roku będę tu przyjeżdżać - dodaje.

W Pszczynie, „Pod Trzema Dębami” spoczywa Antoni Nowak. - Jestem jego córką, która nigdy swojego ojca nie widziała. Mama była ze mną w ciąży, gdy tata zginął 2 września w Ćwiklicach, mając niespełna 30 lat - mówi Antonina Wrona, która od 15 lat mieszka w Kanadzie, ale będąc w Polsce, wiedziała, że musi 1 września przyjechać do Pszczyny na grób swego ojca. - Kto by nie chciał tu być. To nasz obowiązek - dodaje Pelagia Bogacz. Jej ojciec Michał Kieć i jego brat Karol również zginęli 2 września 1939 r. pod Ćwiklicami.

Tradycyjnie już obchody rocznicy wybuchu II wojny światowej rozpoczęła msza święta w intencji Ojczyzny oraz za poległych podczas II wojny światowej w kościele Podwyższenia Krzyża Świętego i Matki Bożej Częstochowskiej.

Następnie orszak prowadzony przez Kompanię Honorową Wojska Polskiego, wystawioną przez 18. Bielski Batalion Powietrznodesantowy i Orkiestrę KWK Pniówek przeszedł na cmentarz wojenny „Pod Trzema Dębami”. To tutaj spoczywa 205 żołnierzy Wojska Polskiego, którzy oddali życie w walce z wojskiem niemieckim 1 i 2 września 1939 roku oraz 20 Powstańców Śląskich i harcerzy z Pszczyny, którzy zostali rozstrzelani 4 września 1939 roku przez niemieckiego najeźdźcę.

W uroczystości wziął udział porucznik Stanisław Malcharek z Piasku, najstarszy z żyjących żołnierzy Września w powiecie pszczyńskim, urodzony w 1916 r. w Kobiórze. Rozpoczął walkę na froncie gdańskim, gdzie jako morski strzelec bronił wybrzeża przed niemiecką agresją. W składzie jego oddziału było wielu Ślązaków. W okopie, w pierwszej linii obrony przeżył pierwszy atak niemiecki na polskie pozycje na Oksywiu. 19 września 1939 r. wraz z pozostałymi obrońcami Oksywia dostał się do niewoli niemieckiej. Wojnę zakończył jako żołnierz armii gen. Władysława Andersa we Włoszech.

Starosta pszczyński Paweł Sadza przypomniał, że w okolicach Pszczyny w pierwszych dniach września zginęło niemal pół tysiąca polskich żołnierzy. - Na historię musimy patrzeć jak na kierunkowskaz, bo uczy, ale i zobowiązuje do wyciągania wniosków z bolesnych doświadczeń. Nadal potrzebujemy odwagi i determinacji, by przeciwstawić się tym, którzy grożą pokojowi i wolności - mówił starosta i dodał, by nie szukać na siłę wrogów, by szukać tego, co nas łączy, a nie dzieli.

Burmistrz Pszczyny, Dariusz Skrobol podkreślał, że coraz trudniej zrozumieć kolejnym pokoleniom rozmiar tragedii, jaka rozegrała się od 1 września 1939 r. do maja 1945 r.

Wychowankowie Powiatowego Ogniska Pracy Pozaszkolnej wykonali utwór Jana Pietrzaka „Taki Kraj”. Odczytany został także Apel Pamięci.

Kwiaty pod pomnikiem złożyli samorządowcy i delegacje z powiatu pszczyńskiego, Proszowic, Radłowa i Tranowa. Kwiaty i znicze złożyli także krewni poległych pod Pszczyną oraz młodzież i dyrektorzy ze szkół z powiatu pszczyńskiego i Radłowa.

Dla uczczenia pamięci bohaterów salwę honorową oddali żołnierze bielskiego batalionu, a salwę armatnią Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Pszczynie.
powiat

pako