KWK "Krupiński" - metan do wykorzystania

Suszec

7 mln zł rocznie ma zaoszczędzić kopalnia dzięki nowym silnikom gazowym.

Metan – bardzo niebezpieczny gaz, ale odpowiednio wykorzystany może przynieść oszczędności. Jastrzębska Spółka Węglowa, której kopalnie należą do najbardziej metanowych w kraju, zwalcza zagrożenia wybuchem przez wykorzystanie gazu na potrzeby kopalni, osiągając przy tym efekt ekologiczny.
Jak informuje rzecznik prasowy Katarzyna Jabłońska-Bajer, kopalnie Jastrzębskiej Spółki Węglowej są liderem w gospodarczym wykorzystaniu tego niebezpiecznego gazu. Metan z odmetanowania to cenne paliwo otrzymywane niejako dodatkowo w procesie, którego zasadniczym celem jest skuteczne zwalczanie zagrożenia metanowego. W JSW jest on wykorzystywany do produkcji energii elektrycznej, ciepła a nawet chłodu.

Najnowszy układ kogeneracji wykorzystujący metan z odmetanowania do produkcji energii elektrycznej i ciepła został oddany do użytku 16 listopada w kopalni Krupiński, gdzie rozpoczęły pracę dwa agregaty prądotwórcze firmy Caterpillar o łącznej mocy 4 MWel. Wytwarzane w układzie skojarzonym ciepło w ilości 45 000 GJ i energia elektryczna w ilości około 25 000 MWh będą wykorzystywane w całości na potrzeby kopalni, która zaoszczędzi dzięki temu 7 mln zł rocznie na zakupach tych mediów.
Nie bez znaczenia są również efekty ekologiczne tej inwestycji, a więc ograniczenie emisji metanu do atmosfery o 6,5 mln m sześc. rocznie.

Produkcja w skojarzeniu energii elektrycznej i ciepła pozwala uzyskać wysoką sprawność całkowitą układu na poziomie 87 procent. Całkowite zapotrzebowanie kopalni na moc wynosi około 24 MW, przy czym 10,9 MWel uzyskuje z metanu pochodzącego z odmetanowania..

Układ kogeneracyjny został zabudowany w wolnostojącym budynku lekkiej konstrukcji
w bezpośrednim sąsiedztwie stacji odmetanowania. Gaz z odmetanowania kop. „Krupiński” jest dostarczany bezpośrednio rurociągiem do agregatów prądotwórczych na bazie silników gazowych, które napędzają generatory wytwarzające energię elektryczną na napięciu 6 kV. Energia ta kablami jest wprowadzana do rozdzielni głównej zasilającej kopalnię „Krupiński”. Ciepło wytwarzane w silnikach (układ chłodzenia silnika i gorące spaliny) poprzez odpowiednie wymienniki jest ujmowane i dostarczane do sieci ciepłowniczej kopalni (temp. 90/70 oC), a następnie wykorzystywane w łaźni kopalnianej i do ogrzewania pomieszczeń.

Kop. „Krupiński” jest jedną z najsilniej metanowych kopalni w Polsce. Rocznie przez stację odmetanowania ujmowane jest około 41 mln m sześc. czystego metanu, przy czym ujmowana mieszanka metanowo-powietrzna zawiera średnio od 50 do 60 procent metanu. Dotychczas metan był wykorzystywany w kopalnianej suszarni flotokoncentratu, w dwu agregatach kogeneracyjnych oraz szczytowych kotłach eksploatowanych przez Spółkę Energetyczną „Jastrzębie”. Decyzję o zabudowie kolejnego układu kogeneracyjnego o mocy 4,0 MWel podjęto ze względu na prognozy dotyczące utrzymania się podaży tego gazu w kolejnych latach na poziomie 40-55 mln m3 rocznie.
Wykonawcą inwestycji „pod klucz” jest konsorcjum Controll Process i Eneria.


W skali całej JSW około 39 procent metanu uwalnianego w trakcie robót górniczych jest ujmowane odmetanowaniem, a 61procent usuwane do atmosfery na drodze wentylacyjnej.


Ujmowane odmetanowaniem mieszanki zawierają 45 – 70 procent metanu i są gospodarczo wykorzystywane w układach energetycznych. W 2010 roku kopalnie JSW ujęły132 mln m sześc. metanu, z czego 70 procent zagospodarowano. Metan wykorzystywany jest w układach kogeneracyjnych (produkcja energii elektrycznej i ciepła) oraz trójgeneracyjnych, w których dodatkowo produkowany jest „chłód” z wykorzystaniem chłodziarek absorpcyjnych. Układy kogeneracyjne pracują w kop. „Budryk”, Ruch „Borynia”, „Krupiński”, „Pniówek”, Elektrociepłownia „Moszczenica”, a trójgeneracyjny w kop. „Pniówek” w układzie centralnej klimatyzacji kopalni. Do roku 2013 JSW zagospodaruje cały gaz ujmowany odmetanowaniem.



Silniki pracujące w JSW na gazie z odmetanowania:

kop. „Krupiński”
2 silniki SEJ SA - 6,9 MWel
2 silniki JSW SA - 4,0 MWel

kop. „Pniówek”
4 silniki SEJ SA - 14,2 MWel

Ruch „Borynia” KWK Borynia – Zofiówka
1 silnik JSW SA - 1,8 MWel

kop. „Budryk”
3 silniki ZPC Żory - 5,0 MWel

EC „Moszczenica”
1 silnik SEJ SA - 3,9 MWel

Łącznie 13 silników, które wytwarzają razem 35,8 MWel

agw