Gminy muszą oddać miliony

Spółki węglowe upominają się o nadpłacony gminom podatek od wyrobisk górniczych. Samorządy mają problem, bo w grę wchodzą ogromne kwoty. W przypadku Pawłowic – 25 mln zł za trzy lata.

Cały problem wynika z orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego jeszcze z 2011 r. Zapisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych nie odnoszą się do podziemnych wyrobisk górniczych, ale mogą odnosić się do obiektów i urządzeń zlokalizowanych w tych wyrobiskach. Mówiąc prościej - nie można opodatkować podatkiem od nieruchomości podziemnych wyrobisk górniczych, ponieważ nie są one obiektami budowlanymi (urządzeniami budowlanymi) w rozumieniu ustawy „Prawo budowlane”. Ale można objąć tym podatkiem niektóre obiekty i urządzenia zlokalizowane w podziemnych wyrobiskach górniczych.

Gmina Pawłowice nakładała na Jastrzębską Spółkę Węglową, która na jej terenie prowadzi kopalnię „Pniówek” podatek od wyrobisk górniczych. Był on wyższy, niż gdyby podatek dotyczył tylko znajdujących się tam obiektów i urządzeń. Teraz, decyzją sądu gmina musi nadpłacone środki zwrócić. Chodzi o ok. 25 mln zł za lata 2003-2005 (to kwota już z odsetkami). Wyrok jest prawomocny.

Pawłowice i nie tylko

25 mln zł to mniej więcej 1/3 budżetu rocznego gminy Pawłowice. - Na dzień dzisiejszy wszystko wskazuje na to, że będziemy musieli zwrócić te pieniądze. Będzie to miało oczywiście wpływ na inwestycje w gminie. Nie będziemy mogli rozpocząć dużych prac, jak odtworzenie pawłowickiego pałacu czy zagospodarowanie hałdy – mówił nam pełniący funkcję wójta, Marek Lucjan.

Jak dodaje, wspólnie z innymi gminami górniczymi, których problem dotyczy prowadzą rozmowy, jak najlepiej go rozwiązać. - Z jednej strony rozmawiamy z zarządem JSW na temat sposobu spłaty tej kwoty, by warunki były jak najlepsze. Z drugiej strony chcemy nakłonić rząd, Ministra Finansów i Ministra Gospodarki, by wreszcie stworzyli jasne przepisy ustawowe, umożliwiające prawidłowe opodatkowanie budowli związanych z działalnością gospodarczą, w tym – górniczą – przyznaje.

Nadpłacony spółkom węglowy podatek zwracać będą musiały nie tylko Pawłowice. W przypadku JSW dotyczy to siedmiu gmin, które muszą zwrócić część z zapłaconych im ponad 210 mln zł w latach 2003-2012. - Wpływają do nas kolejne nakazy zapłaty dla gmin za kolejne lata – mówi rzeczniczka JSW, Katarzyna Jabłońska – Bajer. W przypadku każdej gminy i każdego roku wydawany jest bowiem osobny wyrok sądu.

To może być dopiero początek

Płacić będzie musiała też gmina Suszec, gdzie jest kopalnia „Krupiński”. Za lata 2003-2005 wychodzi ok. 12 mln zł. - To tylko za trzy lata, a co jak będzie konieczność oddania podatku za kolejne? - zastanawia się wójt Marian Pawlas. Zauważa, że pojawia się problem z wyceną wielkości podatku, który należy zwrócić, bo opinie rzeczoznawców są różne.

Czy problem będzie miała też gmina Miedźna, w której swego czasu działała należąca do Kompanii Węglowej kopalnia „Czeczott”, a później „Piast II”? - Aktualnie nie ma żadnych decyzji, wyroków czy nakazów, na podstawie których musielibyśmy cokolwiek zwracać. Trwają jednak postępowania podatkowe w zakresie ustalenia kwot podatków za lata ubiegłe, w stosunku do których zostały wydane orzeczenia na tle ówcześnie obowiązujących przepisów – mówi wójt gminy, Bogdan Taranowski.

Kompanii Węglowej z tytułu nadpłaconego podatku do końca października br. udało się wyegzekwować od samorządów ponad 155 mln zł, pozostałe sporne zobowiązania to ponad 100 mln zł, już z odsetkami. Czy i ile będzie musiała zwrócić Miedźna? Biuro prasowe KW nie udzieliło nam takich informacji.

Wójtowie gmin górniczych zauważają, że w poprzednich latach mieli obowiązek nakładania takiego podatku na kopalnie. W innym wypadku mogliby zostać oskarżeni o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

Więcej na ten temat piszemy w najnowszym numerze "Gazety Pszczyńskiej" - w sklepach tylko za 1 zł.

pako